Макбэт з Налібацкай пушчы

   
29 ліпеня свой 82-гі дзень нараджэння адзначыць Чэслаў Ярашынскі, вядомы польскі актор, паэт, ураджэнец хутара Балявічы непадалёк ад Налібак. Ролі, якія выконваў пан Чэслаў, ведае кожны дарослы паляк – гэта Бардас у фільме “Яносік”, Захар у “Таямніцы пушчы”, Макбэт у трагедыі Шэкспіра.


Дзяцінства пана Чэслава прайшло ў Налібацкім краі. Калі яму было 5 гадоў, ён пайшоў у школу ў вёсцы Хатава, якая знаходзілася ў 2 кіламетрах ад Балявічаў. Пасля ўваходу саветаў 17 верасня 1939 года яго адукацыя была прыпыненая на доўгі час. 10 лютага ўсю сям’ю Ярашынскіх выслалі ў Сібір. Гады ў выгнанні пан Чэслаў апісаў у сваёй кнізе “Ссылка” (Zesłanie).
 
Пасля вяртання з Расіі ў 1946 годзе, сям’я Ярашынскіх пераехала жыць у заходнюю Польшчу. Там Чэслаў за два месяцы прайшоў гадавую праграму ў мясцовай школе. У 1947 годзе ён пайшоў вучыцца ў гімназію ў Яленяй Гуры,  якую скончыў ўжо ва Ўроцлаве. Там ён пазней вывучаў філасофію і тэалогію.

З фільма "Вялікдзень"

У 1954 годзе Чэслаў Ярашынскі здаў конкурсны экзамен у Дзяржаўную тэатральную школу імя Л. Шылера ў Лодзі. Ужо на першым годзе навучання яго прынялі ў Саюз польскіх літаратараў. Пасля атрымання дыплому актора драмы ў 1958 годзе ён адразу ж пачаў супрацу з Класічным тэатрам у Варшаве. Пазней былі сцэны Тэатру Паўшэхнага, Нацыянальнага тэатру і Тэатру Польскага. Апрача гэтага, ён пачаў здымацца ў кіно і тэлепастаноўках. Яго галоўныя ролі – гэта Арэст у “Электры” Еўрыпіда, Макбэт у трагедыі Шэкспіра, Гервазы ў “Пану Тадэвушы” Міцкевіча, Бардас у фільме “Яносік” і Каваль у “Чорных хмарах”. Агулам ён зняўся амаль у 30-ці мастацкіх фільмах.

Кніга "Ссылка"

Калі ў 80-ых у Польшчы адбываліся гістарычныя перамены, Чэслаў Ярашынскі быў актыўным дзеячам “Салідарнасці”. У гэты перыяд ён паступова адыходзіў ад тэатра і ўсё больш займаўся літаратурай. Выдаў “Вершы” (1993), падручнік “Асновы класічнай рыторыкі” (1998), “Казкі Эзопа” (2000). Больш за дзясятак гадоў пан Чэслаў выкладае ў шэрагу польскіх універсітэтаў.

Чытае і перакладае з беларускай мовы. Жыве ў Старым горадзе ў Варшаве. Сын пана Чэслава Пётр Ярашынскі - вядомы польскі філосаф, публіцыст, аўтар кніг, палітычны дзеяч.

ДГ

Неўзабаве на сайце nalibaki.org будзе разменшчана некалькі раздзелаў з аўтабіяграфічнай кнігі пана Чэслава.