“Белпошта” выпусціла маркі з лога Налібацкай пушчы

Напрыканцы лістапада Міністэрства сувязі і інфарматызацыі Беларусі выпусціла ў абарачэнне счэпку з чатырох марак пад назвай «Налібоцкая пушча». Мастак Аляксандр Міцянін. Дызайн Ганны Малаш. Памер марак 28х40мм.

Шляхам Івенец—Налібакі—Кромань

Выйшаў з друку новы нумар часопісу "Архэ" цалкам прысвечаны розным аспектам гісторыі Заходняй Беларусі ў 1921—1939 гг., калі гэтая тэрыторыя ўваходзіла ў склад Польшчы. Сярод шэрагу цікавых публікацый ёсць і артыкул прысвечаны даваеннаму турыстычнаму шляху з Івянца праз Налібакі на возера Кромань. Прапануем вашай увазе ўрыўкі з гэтага артыкула.

"Калі рускія прыйшлі, дык казалі, што ў нас тут Амэрыка"

Блог Налібацкага краю працягвае публікаваць успаміны найстарэйшых налібацкіх жыхароў. Сёння пра сваё жыццё "пры Польшчы", "за саветамі" і  пад нямецкай акупацыяй распавядае 87-гадовы Ян Каржэнька.

"Яны нішчылі нашу капліцу і даўно паўміралі, а яна ўсё роўна стаіць на месцы"

Едучы праз Янкавічы ў Налібакі вы заўсёды мінаеце каталіцкую капліцу. Яна знаходзіцца на правым баку вуліцы, перад апошнім янкоўскім домам. Паводле мясцовых жыхароў, невялікі непрыкметны будынак стаяў на гэтым месцы спакон вякоў. Трагічны лёс спаткаў капліцу толькі аднойчы. 

Налібоцкая пушча князёў Радзівілаў у ХVІ–ХVІІІ стст.

Налібоцкая пушча – гэта ўнікальны гісторыка-прыродны арганізм, час фармавання якога прыйшоўся на ХVІ–ХVІІ стст. Яго афармленню істотна паспрыяла працяглае знаходжанне ў руках аднаго магнацкага роду – Радзівілаў. Дзякуючы вылучэнню яе ў аўтаномную адзінку ў сістэме ляснога гаспадарання Радзівілаў, пушча захавалася як цэлае не толькі на карце, але і ў гістарычнай свядомасці насельніцтва.

Аўтобусная лінія Навагрудак-Івянец праз Налібакi

Роўна 75 гадоў таму праз Налібакі пачала курсаваць пастаянная аўтобусная лінія. 

Дзікі свет Налібацкай пушчы ў аб'ектыве відэакамеры

З мінулага года па ініцыятыве «Белдзяржпалявання» ў Налібацкай пушчы пачаўся цікавы праект па сачэнні за жывёламі з дапамогай фота-і відэакамер. Што ўдалося зафіксаваць? Прапануем вашай увазе падборку кадраў. 

Гісторык: колькасць партызан у Беларусі завышаная ў шэсць разоў

 
Партызанскі руху падчас ІІ сусветнай вайны з'яўляецца адной з самых міфалагізаваных старонак беларускай гісторыі XX ст. Дзейнасць партызанаў савецкія гісторыкі паказвал як амаль выключна гераічную з'яву. Этнічныя канфлікты, праблемы ўнутры руху і стаўленне партызан да мірнага насельніцтва вельмі часта ігнараваліся. У Налібацкім краі падчас ІІ сусветнай вайны дзейнічала, паводле савейкіх дакументаў, некалькі дзясяткаў тысяч партызанаў. Якім было іх жыццё, мэты і барацьба?

Пруды — вёска майстроў

Вёска Пруды здаўна славіліся сваімі майстрамі на ўсё налібацкае навакольле. Прудоўскія майстры будавалі хаты, складалі печы і выраблялі бочкі. Ці застаўся хоць які сьлед ад прамінулай славы Прудоў?

У гісторыі Налібак, як у кроплі вады, гісторыя Заходняй Беларусі.

На хвалях Радыё Свабода прагучаў рэпартаж Змітра Бартосіка, прысвечаны Налібакам і Блогу Налібацкага краю - www.nalibaki.org. На сайце радыёстанцыі можна паслухаць рэпартаж і пазнаёміцца з яго тэкставай версіяй.

Фотарэканструкцыя налібацкай бойні

У траўні 1943 года савецкія партызаны забілі ў Налібаках 128 мясцовых жыхароў. Блог Налібацкага Краю прапануе фотарэканструкцыю гэтай бойні.

Рэканструкцыя спісу ахвяр налібацкай разні

У спіс увайшлі імёны каля пяцідзесяці ахвяр трагічнай раніцы 8 траўня 1943 года. За дзве гадзіны савецкія партызаны расстралялі 128 жыхароў Налібак.

Налібачане напісалі песню на верш Генадзя Бураўкіна

Налібацка-стаўбцоўскі блюз-рок гурт "Росы" напісаў песню на верш Генадзя Бураўкіна. Беларускі паэт памёр 30 траўня на 77 годзе жыцця.

Першы ўраджэнец Беларусі ў НХЛ: Хачу прыехаць у Налібакі

Шлях ад першага кроку на каньках да прафесійнага хакея заняў яму 10 гадоў. Гэта былі часы, калі хакеісты, каб выжыць, падпрацоўвалі паміж сезонамі. Калі адзінай матывацыяй уставаць а 5 раніцы на трэніроўкі была любоў да спорта. Джон (Ян) Мішук здаў гэты экзамен і ў 1963 годзе стаў першым ураджэнцам Беларусі ў NHL. 

Налібачане ў бітве пад Монтэ-Касіна

 
70 гадоў таму, 18 мая 1944 года, ІІ Польскі корпус пад камандаваннем генерала Ўладзіслава Андэрса здабыў узвышша Монтэ-Касіна ў Італіі. Гэта быў стратэгічны пункт, з якога немцы кантралявалі дарогу на Рым.  Перад польскім корпусам  гэтыя горы штурмавалі амерыканцы, англічане, новазеландцы, фрацузы і індусы. І толькі ўдзел жаўнераў ІІ корпусу здолеў пераламіць сітуацыю ў гэтай адной з найбуйнейшых бітваў ІІ сусветнай вайны. У складзе арміі генерала Андэрса былі і ўраджэнцы Налібацкага краю. 

“Каб немцы дазналіся, што я зрабіла, дык загналі б са сваякамі на той свет”

Падчас ІІ сусветнай вайны нашы дзяды і прадзеды апынуліся паміж савецкім сярпом з молатам і фашысцкай свастыкай. Колькасць крыві, пралітай на нашых землях, гісторыкі называюць адной з самых вялікіх драмаў у гісторыі чалавецтва. Сваёй дзяржавы, якая б магла стаць у абарону мірнага насельніцтва, у беларусаў не было. У такой сітуацыі даводзілася разлічваць толькі на свае сілы, кемлівасць і адвагу. Прыклад такой адвагі паказала налібачанка Анна Макоўская (Босая), якая ў 1943 годзе вывела з закрытага нямецкага лагера ў Мінску 7 чалавек.

"Мне сказалі, што я паехала ў лагер ахвотніцай у заработкі"

Напярэдадні чарговай гадавіны заканчэння ІІ сусветнай вайны запрашаем пазнаёміцца з успамінамі 90-ай жыхаркі вёскі Янкавічы Стэфаніі Макавай. Гэта праўдзівая карціна жыцця нашых людзей ад даваеннага часу да сённяшніх дзён.

100-гадовы налібачанін: Не дай Бог вам бачыць тое, што я перажыў

Яну Чарняцу нядаўна споўнілася 100 гадоў. Ён адзін з пяці сотняў доўгажыхароў Беларусі, якія пражылі стагоддзе. Нарадзіўся сп. Ян у Расейскай імперыі, выхоўваўся ў польскія часы, зведаў здзекі фашызма і камунізма, жыў ў “савецкім раі”, а сваё стагоддзе сустрэў у незалежнай Беларусі. Такіх людзей называюць – “чалавек-эпоха”. Нягледзячы на сталы век, ён застаўся волатам духу, чалавекам, адданым каштоўнасцям, якія прышчапілі яму бацькі – праўдзе і справядлівасці. 

Успамінамі пра сваё жыццё Ян Чарнец падзяліўся з сайтам www.nalibaki.org

Адкрыўся новы веламаршрут па Налібацкай пушчы

Добрыя навіны для веласіпедыстаў: у Беларусі адкрыўся першы і пакуль адзіны мадэльны турыстычна-экскурсійны зялёны веламаршрут, які адпавядае ўсім міжнародным патрабаванням (гэта значыць, што тут ёсць разметка, каб не згубіцца на маршруце, інфармацыйныя стэнды ля аграсядзібаў, прыродных і гістарычных помнікаў, месцы адпачынку, прыпынкі, дзе прапануюць застацца на начлег ці паесці).

Жыгамонт у Налібаках

У сэрвісе youtube.com з'явілася відэа тэлеперадачы "Прыгоды дылетанта" прысвечанай Налібакам.

Налібоцкая гута - паспяховы бізнэс-праект Ганны Радзівіл. Дзе выраблялася большасць чугунных надгробкаў у 19 ст. Як выглядаюць старажытныя касцёлы без атынкоўкі? Родныя прасторы біёлага, актора і паэта Юзака Фарботкі. Глядзіце відэа!

"Калі б не Бог, то я не перажыла б гэтага пекла"

Жыхарка вёскі Янкавічы Стэфанія Макава неўзабаве адзначыць сваё 90-годдзе. Яе жыццё - гэта люстраное адбіццё калектыўнага лёсу не толькі жыхароў Налібацкага краю, але і ўсёй Беларусі. Яе бесклапотнае дзяцінства ў сярэдзіне 30-ых гадоў мінулага стагоддзя перапыніла вайна, якая забрала тату і маму. 16-гадовую Стэфанію вывезлі на прымусовыя працы ў Чэхаславаччыну, дзе яна перажыла голад і здзекі. Вайна разлучыла яе з любімай сястрой.

“Мы маглі стаць Заходняй камунай савецкай Расеі, калі б не БНР”

У 1980-х пісьменьнік Генрых Далідовіч выдаў трылёгію “Гаспадар-камень”, прысьвечаную станаўленьню беларускай дзяржаўнасьці ў XX ст. У кнігах “Гаспадар-камень”, “Пабуджаныя” і “Свой дом” аўтар паказаў завілістую й заблытаную гісторыю першых дзяржаўных утварэньняў беларусаў – БНР і БССР. Ужо ў незалежнай Беларусі Далідовіч выдаў кнігу “БНР і БССР”, у якой на падставе гістарычных фактаў і дакумэнтаў з савецкіх архіваў давёў, што без абвяшчэньня 25 сакавіка 1918 году БНР, Беларусі было накавана стаць Заходняй Камунай савецкай Расеі. Пра гісторыю "непажаданай" незалежнасьці ён распавядае ў інтэрвію Дзьмітрыю Гурневічу.

Як партызаны "далi прыкурыць" ССаўцам каля Налібак

 















У пачатку траўня 1942 года СС з Наваградка праводзіла масавыя экзэкуцыі мясцовага насельніцтва ў Рубяжэвічах і Івянцы. Скончыўшы, карнікі напіліся, і п’янымі направіліся далей, у Любчу. Адзіная дарога да Любчы ішла праз Налібакі.