Як партызаны "далi прыкурыць" ССаўцам каля Налібак

 















У пачатку траўня 1942 года СС з Наваградка праводзіла масавыя экзэкуцыі мясцовага насельніцтва ў Рубяжэвічах і Івянцы. Скончыўшы, карнікі напіліся, і п’янымі направіліся далей, у Любчу. Адзіная дарога да Любчы ішла праз Налібакі. 

Калі камандзір партызанскага атрада “Сталінцы” даведаўся, што па шашы праз Налібакі едуць карнікі, ён зрабіў засаду на выездзе з Налібак. Партызаны залеглі на ўскрайку лесу і чакалі. Было за поўдзень, калі яны пачулі шум матораў і на дарозе з’явіліся грузавікі. Партызаны адкрылі агонь. Адны з карнікаў былі забіты на месцы, іншыя выйшлі з машын з паднятымі рукамі. Яны на каленях прасілі дараваць ім жыццё.

Калі партызаны зазірнулі ў адзін з грузавікоў, то знайшлі там трох габрэйскіх дзяўчат, якіх немцы забралі з сабою. Камандзір прапанаваў уратаваным дзяўчатам далучыцца да атрада, што яны і зрабілі. Таксама з грузавіках знайшлі золата і іншыя каштоўнасці, адабраныя ў забітых. Партызаны забралі ў палонных зброю і боепрыпасы, загадалі ім распрануцца і расстралялі ўсіх на месцы, грузавікі спалілі і адышлі ў лес.

У нямецкім Бундэсархіве захаваліся дакумэнты, якія прадстаўляюць нямецкую версію гэтай падзеі.

Згодна з нямецкім рапартам, 9 чэрвеня Баранавіцкі аддзел начальніка Тайнай паліцыі і Службы бяспекі Беларусі, у складзе 8 нямецкіх унтэрафіцэраў і афіцэраў ССЧ, 2 чальцоў раённага камісарыята Наваградка, 1 лейтэнанта і 1 сяржанта жандармерыі, 15 літоўцаў і рускіх выехаў на аперацыю і каля 5 гадзін апоўдні дасягнуў Налібак.

Калі аўтамабілі і грузавікі выехалі з лесу і дасягнулі ўскрайка вёскі, яны былі з двух бакоў абстраляны з кулямётаў. Падраздзяленне пакінула транспарт і паспрабавала адысці ў вёску, але на адкрытай мясцовасці яно трапіла пад моцны агонь. У няроўным баі загінулі ўсе чальцы аддзела адзін за адным, толькі обершарфюрэр СС з чатырма перакладчыкамі і кіроўцам змаглі адступіць да вёскі і засталіся ў жывых, пры гэтым адзін з перакладчыкаў быў паранены.

На другі дзень начальнік тайнай паліцыі выехаў у Налібакі. Ён знайшоў у Налібаках 15 трупаў на тым месцы, дзе ішоў бой. З загінуўшых быў зняты абутак, эсэсаўцы былі распранутыя да бялізны, таксама ў загінуўшых былі зрэзаныя ўсе знакі адрознення. У аднаго оберштурмфюрэра СС на грудзях была выпалена свастыка і савецкая зорка.

З апытання вяскоўцаў было ўстаноўлена, што 4 немцаў, а, відавочна, 2 унтэр-афіцэраў і 2 афіцэраў жандармерыі партызаны ўзялі ў палон і правезлі іх на ўкрадзеным грузавіку праз Налібакі са звязанымі рукамі, у якія ім уваткнулі чырвоны сцяг. У дадатку партызаны кпліва крычалі: “Глядзіце, гэта вашы гаспадары!”. Група партызан складалася з 90-100 чалавек, сярод якіх знаходзіліся і парашутысты ў рускай ваеннай форме, у якіх мелася цяжкая зброя і рацыя.

З далейшага апытання сялян устаноўлена, што чацьвёра палонных былі расстраляныя ў лесе каля Налібак.

Паводле кнігі "Як мы перажылі Халакост з яўрэйскім партызанскім атрадам у Беларусі", Джэк Каган, Доў Когэн.