"Калі б не Бог, то я не перажыла б гэтага пекла"

Жыхарка вёскі Янкавічы Стэфанія Макава неўзабаве адзначыць сваё 90-годдзе. Яе жыццё - гэта люстраное адбіццё калектыўнага лёсу не толькі жыхароў Налібацкага краю, але і ўсёй Беларусі. Яе бесклапотнае дзяцінства ў сярэдзіне 30-ых гадоў мінулага стагоддзя перапыніла вайна, якая забрала тату і маму. 16-гадовую Стэфанію вывезлі на прымусовыя працы ў Чэхаславаччыну, дзе яна перажыла голад і здзекі. Вайна разлучыла яе з любімай сястрой.

“Мы маглі стаць Заходняй камунай савецкай Расеі, калі б не БНР”

У 1980-х пісьменьнік Генрых Далідовіч выдаў трылёгію “Гаспадар-камень”, прысьвечаную станаўленьню беларускай дзяржаўнасьці ў XX ст. У кнігах “Гаспадар-камень”, “Пабуджаныя” і “Свой дом” аўтар паказаў завілістую й заблытаную гісторыю першых дзяржаўных утварэньняў беларусаў – БНР і БССР. Ужо ў незалежнай Беларусі Далідовіч выдаў кнігу “БНР і БССР”, у якой на падставе гістарычных фактаў і дакумэнтаў з савецкіх архіваў давёў, што без абвяшчэньня 25 сакавіка 1918 году БНР, Беларусі было накавана стаць Заходняй Камунай савецкай Расеі. Пра гісторыю "непажаданай" незалежнасьці ён распавядае ў інтэрвію Дзьмітрыю Гурневічу.